Studentnabij onderwijs

Samenvatting
De visie op onderwijs vormt de basis van het studentnabije onderwijs bij Fontys ICT. We hanteren de HILL-uitgangspunten om het onderwijs in te richten op de verschillende behoeften van studenten en aan te sluiten op de beroepspraktijk.
Fontys ICT RACI
Voor meer informatie over hoe deze pagina past binnen RACI, zie het domein Sturing.

Achtergrond

Fontys ICT hanteert een visie op leren waarin studentnabij onderwijs centraal staat. De basisprincipes hiervan zijn gekoppeld aan de High Impact Learning that Lasts (HILL)-bouwstenen (Dochy, Berghmans, Koenen & Segers, 2015), die structuur geven aan de inrichting van de didactiek van ons onderwijs.

Studentnabij onderwijs

Studentnabij onderwijs legt de nadruk op:

Betekenisvol en praktijkgericht
Studentnabij onderwijs nodigt studenten, docenten én samenwerkende partners uit tot wederzijdse inspiratie en stimuleert hun talenten. Het onderwijs is gekoppeld aan onderzoek en geïntegreerd met de professionele beroepspraktijk, inclusief internationale invloeden. Studenten werken aan projecten met impact en worden voorbereid op hun toekomstige carrière.

Talentgericht en persoonlijk
Het studentnabije onderwijs doet recht aan de individuele kenmerken van álle studenten van Fontys ICT en hun leerprocessen. Het onderwijs geeft ruimte aan ontwikkeling van talenten van studenten, docenten en andere betrokken partners. Studenten kiezen onderwijs dat aansluit bij hun interesses en behoeften, met passende begeleiding waar nodig.

Sociaal
De dialoog tussen studenten, docenten en partners is essentieel bij leren en bij kennis-creatie. De ontmoeting en interactie staat daarbij centraal: van en met elkaar leren. Studenten, docenten, onderzoekers en partners werken samen en er is uitwisseling van kennis en specialisaties op een informele en laagdrempelige manier, wat de leerervaring verrijkt. Studenten leren binnen een grotendeels multiculturele context, zodat ze zich wereldwijd kunnen oriënteren en ontwikkelen.

HILL-bouwstenen

De HILL-principes versterken de onderwijsvisie door zeven bouwstenen:

  1. Urgentie, hiaat, probleem: Start met realistische uitdagingen om motivatie te stimuleren;
  2. Zelfmanagement & learner agency: Studenten dragen verantwoordelijkheid en ontwikkelen zelfsturing;
  3. Coöperatie, interactie & coaching: Docenten begeleiden en stimuleren samenwerking tussen studenten, docenten en partners in een netwerk van sociale interacties;
  4. Hybride leren: Online en offline leermomenten zijn geïntegreerd;
  5. Actie & kennisdeling: Leren gebeurt door actieve betrokkenheid en samenwerking in een betekenisvolle context;
  6. Flexibele leerruimte: Leerruimtes zijn formeel en informeel, inspelend op leerbehoeften;
  7. Assessment as learning & assessment for learning: Toetsing is een belangrijk onderdeel van het onderwijs. Begeleiding en beoordeling ondersteunen het leerproces van de student. Het doel is om feedback te geven die de student helpt vooruit te komen in de ontwikkeling.

De didactiek

We stimuleren de ontwikkeling van de individuele talenten van de student. De focus ligt op het verder ontwikkelen van waar studenten in (kunnen) uitblinken en het faciliteren van de ontwikkeling van de student (Grotendorst, 2012). We faciliteren dit door keuzes in didactiek aan te reiken, afgestemd op de voorkeuren van de student. De student kiest -per semester- voor een onderwijseenheid die het best aansluit bij zijn/haar/hen leerbehoefte. Denk hierbij aan de mate van vrijheid, voorspelbaarheid en keuze van inhoud.

Het onderwijs wordt ontworpen aan de hand van uitgangspunten van projectgestuurd onderwijs (Visscher-Voerman, 2018), waarbij studenten in projecten samenwerken en tegelijkertijd van en met elkaar leren. Dit gebeurt aan de hand van een authentieke vraag, challenge of probleem vanuit de beroepspraktijk, die verleidt tot leren. We stimuleren de zelfsturing van de student en geven steeds meer regie over diens ontwikkeling. Deze ontwikkeling volgen we, door studentnabij te toetsen waarin het leerproces van de student centraal staat. Begeleiden en beoordelen staan in dienst van het leren.

Tabel 1 geeft een overzicht van de didactiek binnen de visie van Fontys ICT studentnabij onderwijs per niveau van de opleiding.

Tabel 1
Didactiek binnen de visie van Fontys ICT studentnabij onderwijs per niveau van de opleiding.
STUDENTNABIJ ONDERWIJS
Associate Degree
Bachelor
Associate Degree
Bachelor
Bachelor Master
Introduction Main Advanced Expert
Introduction
semesters in eerste
jaar, gericht op
kennis, inzicht en
toepassing van
vaardigheden op
HBO-i
beheersingsniveau 1.
Main semesters in
tweede of derde jaar,
gericht op verdieping
en toepassing van
kennis en
vaardigheden op HBO-
i beheersingsniveau 2.
Advanced semesters in
derde of vierde jaar
(eindfase), gericht op
specialisatie en
complexe vaardigheden
op HBO-i
beheersingsniveau 3.
De Master bestaat uit
twee semesters,
gericht op
generaliseerbare
oplossingen,
expertiseontwikkeling
en leiderschap op
HBO-i
beheersingsniveau 4.
Onderwijsleerproces
Redelijk flexibel
programma met grote
mate van
duidelijkheid en
voorspelbaarheid.
Flexibel programma
waarin de student het
leerproces meer in
eigen handen neemt.
Flexibel programma
met focus op
praktijkgericht
onderzoek. Student
werkt aan
(onderzoeks)projecten.
Flexibel programma
met focus op
complexe en
generaliseerbare
problemen via Design
Science Research
Leeruitkomsten & Toetsing
Toetsing via portfolio
met voornamelijk voor gedefinieerde
leerproducten, inzicht
gevend in proces,
gebaseerd op
leeruitkomsten
vastgesteld door de
opleiding.
Toetsing via portfolio
met persoonlijke leerproducten, inzicht
gevend in proces,
gebaseerd op
leeruitkomsten
vastgesteld door de
opleiding.
Toetsing via portfolio
met persoonlijke leerproducten met
focus op
onderzoeksresultaten
en aanpak, gebaseerd
op leeruitkomsten
vastgesteld door de
opleiding.
Toetsing via portfolio
met persoonlijke leerproducten die
sterk gericht zijn op
generaliseerbare
oplossingen en
reflectie, gebaseerd
op leeruitkomsten
vastgesteld door de
opleiding.
Rol van de docent
Geeft structuur en
waar gewenst
vrijheid, inhoudelijke
begeleiding en
feedback. Laat
studenten steeds
meer zelf doen
(scaffolding).
Coacht en biedt
begeleiding op maat
(differentiëren).
Stimuleert eigen
initiatief van
studenten.
Coacht op maat
(differentiëren) en/of
doet mee bij onderzoek
en biedt inhoudelijke
begeleiding. Stimuleert
methodische aanpak.
Coacht als expert
(differentiëren). Biedt
inhoudelijke diepgang
en stimuleert abstract
denken en
methodologisch
werken.
Rol van de student
Volgt een duidelijk
omschreven leerpad.
Keuzemogelijkheden
in leeraanbod zijn
enigszins beperkt.
Student wordt
gestimuleerd om met
en van elkaar te leren.
Neemt
verantwoordelijkheid
voor eigen leerproces.
Keuzevrijheid in
aanpak, activiteiten en
verantwoording.
Student zoekt
interactie op met
medestudenten en
docenten.
Werkt zelfstandig en
onderzoekend aan
praktijkgerichte
vraagstukken. Student
zoekt interactie op met
medestudenten,
docenten en/of
partners.
Neemt een leidende
rol in onderzoek en
probleemoplossing.
Zelfstandigheid,
abstractie en
innovatie staan
centraal. Student
zoekt zelf interactie
op met
medestudenten,
docenten en/of partners.

Fontys ICT biedt studenten ook de mogelijkheid om zelf inhoudelijke keuzes te maken middels Open Learning. Hierbij hanteren we dezelfde didactische uitgangspunten als hierboven beschreven, en maakt de student een persoonlijk curriculum. Kenmerkend aan Open Learning is de grote mate van zelfsturing en autonomie van de student om het leerproces zelf vorm te geven, waarbij persoonlijke ambities en ontwikkelbehoeften centraal staan. De student bepaalt zelf de leeruitkomsten, leeractiviteiten en materialen in dialoog met een coach.

Geraadpleegde literatuur

Dochy, F. J. R. C., Berghmans, I., Koenen, A. K., & Segers, M. (2015). Bouwstenen voor high impact learning: het leren van de toekomst in onderwijs en organisaties. Boom.

Grotendorst, A. (2012). Lev Vygotsky: Zone van de naaste ontwikkeling. In: Ruijters, M., & Simons, R.J. (red.), Canon van het leren (p. 623-637). Vakmedianet Management B.V.

Visscher-Voerman, J. I. (2018). Perspectieven op curriculuminnovatie in het hoger onderwijs. Saxion Hogeschool.